گیمیفیکیشن چیست؟

آیا از بازی کردن با خانواده و دوستانتان لذت می‌برید؟ وقتی یک بازی جلوی شماست، سرگرم و متمرکز می‌مانید؟ بازی‌ها می‌توانند موقعیت‌های بازی‌گونه‌ای ایجاد کنند که اشتیاق، انگیزه و تمایل به انجام یک تکلیف، مأموریت یا هدف را افزایش می‌دهند.

نظریه گیمیفیکیشن بیان می‌کند که با آوردن تجربه‌های شبیه بازی به کلاس درس، معلمان و دانش‌آموزان می‌توانند تجربه‌ای جذاب‌تر، پویا‌تر و مؤثرتر داشته باشند. امروزه بسیاری از نظام‌های آموزشی شروع کرده‌اند به استفاده از عناصر بازی در فضای کلاس برای افزایش مشارکت فعال و ارائه روش‌های جایگزین در تدریس.
در ادامه دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که گیمیفیکیشن چیست و چگونه می‌تواند در کلاس درس به‌کار گرفته شود.

گیمیفیکیشن به استفاده از عناصر طراحی بازی در موقعیت‌هایی غیر از بازی گفته می‌شود. در سال‌های اخیر، گیمیفیکیشن در برنامه‌ریزی آموزشی بسیار محبوب شده است. با وارد کردن عناصر بازی به آموزش، هدف گیمیفیکیشن این است که فرایند یادگیری را جذاب‌تر، لذت‌بخش‌تر و مؤثرتر کند.

در این مقاله، مفهوم گیمیفیکیشن در برنامه‌های آموزشی، مزایای آن و چند نمونه از اجرای موفق آن را بررسی می‌کنیم.

چگونه می‌توان گیمیفیکیشن را در آموزش به‌کار برد؟

فضای مدرسه ممکن است برای برخی دانش‌آموزان چالش‌برانگیز باشد؛ چه نشستن طولانی‌مدت سر کلاس و چه جذاب نبودن درس و نبود فعالیت‌های مشارکتی. بسیاری از دانش‌آموزان نیاز دارند از روش‌های جایگزین برای حفظ تمرکز و یادگیری استفاده کنند.

با تبدیل بخش‌های سخت مدرسه به تجربه‌هایی سرگرم‌کننده، کلاس می‌تواند محیطی پربازده و قابل مدیریت برای همه باشد.
تصور کنید در طول روز چه موقعیت‌هایی دارید—آیا ترجیح نمی‌دهید هیجان، انگیزه و بهره‌وری با هم ترکیب شوند؟ پس چرا این نظریه را وارد کلاس نکنیم؟

هدف گیمیفیکیشن چیست؟

هدف گیمیفیکیشن این نیست که تنها یک نفر برنده شود. بلکه دانش‌آموزان تشویق می‌شوند وقت بیشتری خارج از کلاس برای آماده شدن صرف کنند و دانش خود را بهبود دهند.

اهمیت این نظریه در این است که همه دانش‌آموزان برای تسلط بیشتر بر مباحث و رسیدن به حس بهتری از موفقیت شخصی تلاش می‌کنند.
تمرکز روی «برنده شدن» نیست؛ بلکه روی یادگیری، تسلط و خودراه‌بری در یادگیری است.

مزایای گیمیفیکیشن چیست؟

۱. افزایش مشارکت دانش‌آموزان

یکی از مهم‌ترین مزایای گیمیفیکیشن، افزایش مشارکت است. وقتی دانش‌آموزان در تجربه‌ای شبیه بازی قرار می‌گیرند، احتمال بیشتری دارد که فعال بمانند و روی فعالیت‌ها تمرکز کنند.

همچنین، دریافت بازخورد فوری و پاداش برای پاسخ درست یا پیشرفت، باعث می‌شود تأثیر تلاش خود را ببینند و احساس موفقیت کنند که همین موضوع آن‌ها را به ادامه یادگیری ترغیب می‌کند.

۲. بهبود یادسپاری اطلاعات

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که استفاده از عناصری مانند تکرار، بازخورد و نشانه‌های بصری می‌تواند حافظه یادگیرندگان را تقویت کند.
برای مثال، یک دانش‌آموز ممکن است یک لغت را بهتر به خاطر بسپارد اگر آن را در قالب یک تصویر یا بازی ببیند تا اینکه فقط در کتاب بخواند.

با ایجاد فرصت‌های متعدد برای تمرین و تقویت مفاهیم، گیمیفیکیشن به یادسپاری بهتر کمک می‌کند.

۳. تقویت مهارت‌های مهم

گیمیفیکیشن می‌تواند به تقویت مهارت‌های مهمی مانند حل مسئله، تفکر انتقادی و همکاری کمک کند. در بسیاری از بازی‌ها، بازیکنان باید برای حل چالش‌ها با یکدیگر همکاری کنند. وارد کردن این عناصر به آموزش، فرصت یادگیری مهارت‌های همکاری را به شکلی سرگرم‌کننده فراهم می‌کند.

آیا کلاس درس محیط مناسبی برای گیمیفیکیشن است؟

طبق نظرسنجی‌ها، ۷۰٪معلمان گفته‌اند که با استفاده از عناصر بازی، میزان مشارکت دانش‌آموزان در کلاس افزایش یافته است.
با ایجاد سیستم پاداش و بازخورد فوری، گیمیفیکیشن هدفی ملموس برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند.با ساختن فضایی پرشور و یادگیری فعال، گیمیفیکیشن می‌تواند به موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان منجر شود.